Ćwiczenia z informatyki

podstawy

JavaScript (JS) to dynamiczny język programowania <-kliknij , którego głównym celem początkowo było wprowadzenie interaktywności do stron HTML.

Dzięki dynamicznemu rozwojowi już od kilkunastu lat wyszedł ponad swój pierwotny cel pozwalając nam tworzyć całe aplikacje.

Tak naprawdę Javascript sam w sobie nie jest jakimś rozbudowanym językiem.
Kilka pętli, kilka funkcji, obiekt Math, window, null itp. rzeczy, o których będziemy się tutaj uczyć.

W dzisiejszych czasach możemy jednak za jego pomocą napisać nie jedno wielkie dzieło. Zresztą daleko nie ma co szukać - każdy z nas na co dzień używa wielu dynamicznych stron takich jak Facebooka, Youtuba, które są stworzone właśnie za pomocą Javascript.

wstawianie skryptu

Do umieszczenia skryptów na stronie służy znacznik `<script>:`

w sekcji body (zaznaczony kolorem zielonym):


    <!doctype html>
    <html lang="pl">
    <head>
		<meta charset=UTF-8>
		<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">
		<title>pierwszy skrypt</title>
    </head>
	
    <body>
		<p>
		Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit.
		Odit quia aspernatur optio recusandae, atque, reiciendis
		tempore doloremque temporibus aliquid nemo vitae sint?
		</p>

		<script>
			document.write("Nasz pierwszy skrypt!");
		</script>
		
    </body>
    </html>

z zewnętrznego pliku, modyfikujemy zapis zielony. Plik można dołączyć do wielu dokumentów.


    <!doctype html>
    <html lang="pl">
    <head>
		<meta charset=UTF-8>
		<meta name="viewport" content="width=device-width, initial-scale=1">
		<title>pierwszy skrypt</title>
    </head>
	
    <body>
		<p>		
		Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit.
		Odit quia aspernatur optio recusandae, atque, reiciendis
		tempore doloremque temporibus aliquid nemo vitae sint?
		</p>

		<script src="plik_ze_skryptem.js"></script>
		
    </body>
    </html>

Która metoda jest lepsza?

W większości przypadków raczej ta z zewnętrznym plikiem. Tak robi większość stron.
Ale nie jest to wcale 100% normą. Część stron, którym bardzo zależy na optymalizacji wstawia swoje całe skrypty i style inline w kod html strony.
Dzięki temu przeglądarka nie musi dociągać dodatkowych plików.

Osobiście został bym przy skryptach w oddzielnych plikach. Ewentualnie szybkie, krótkie zadania gdzie skrypty to tylko kilka linii kodu spokojnie możemy pisać bezpośrednio w html.

Atrybuty async i defer

Do znacznika script możesz dodać dwa atrybuty: async lub defer (lub oba naraz):


<script src="..." defer></script>
<script src="..." async></script>
<script src="..." async defer></script>

Przeglądarka czyta kod strony od góry do dołu.
Gdy natrafi na dołączony skrypt, wstrzymuje ładowanie reszty strony aż do momentu całkowitego wczytania i wykonania skryptu.
Przy malutkich skryptach nie ma to raczej znaczenia, ale przy większych skryptach może to powodować zauważalne blokowanie wczytywania strony.

Aby zapobiec takiemu blokowaniu stosuje się właśnie atrybuty defer lub async.

Atrybut async powoduje, że jeżeli przeglądarka czytając kod strony natrafi na plik ze skryptem zacznie go wczytywać w tle, równocześnie czytając dalszą część kodu strony.
Jeżeli cały plik ze skryptem się wczyta, wtedy kod zostanie odpalony.

Atrybut defer działa w miarę podobnie.
Plik ze skryptem też będzie wczytywany w tle.
Różnica jest taka, że jeżeli przeglądarka wczyta już cały plik ze skryptem, odpali go po załadowaniu całego dokumentu (ale tuż przed odpaleniem zdarzenia DOMContentLoaded).

Różnica między tymi atrybutami jest też taka, że skrypty z atrybutem defer będą odpalane w kolejności w jakiej zostały wstawione do dokumentu.
W przypadku async skrypty będą odpalane w kolejności "kto pierwszy ten lepszy", czyli który skrypt wczyta się wcześniej, ten zostanie wcześniej odpalony.

Niektóre starsze przeglądarki różnie implementują te atrybuty.
Z tego też powodu czasami spotkasz się ze znacznikami script, które nie tylko posiadają async i defer, ale też umieszczone są na końcu pliku.
Są to skrypty, które nie mają istotnego znaczenia dla działania strony, więc nie muszą się szybko wczytywać.

Gdzie więc umieszczać swoje skrypty?

W dzisiejszych czasach większość osób zaleca wstawianie skryptów do HEAD dokumentu (lub gdzieś na górę dokumentu) i dodawanie im atrybutu defer.


<!DOCTYPE html>
<html>
    <head>
        <meta charset="UTF-8">
        <title>Document</title>

        <script src="super-script.js" defer></script>
    </head>
    <body>
        ..treść strony...
    </body>
</html>

Dzięki temu przeglądarka będzie mogła wcześniej zacząć wczytywać twoje skrypty równocześnie czytając resztę strony.